Net als in alle andere academische vakgebieden, wordt er in de medische wereld veel geschreven. De feilbaarheid van het menselijke lichaam vraagt de geneeskunde om constante innovatie, en elke medische vooruitgang wordt voorafgegaan aan jarenlang onderzoek en rapportage. Maar ook op alledaags, non-wetenschappelijk niveau schrijven artsen en verpleegkundigen behoorlijk wat af. Binnen de muren van ziekenhuizen en klinieken wordt er volop genoteerd, geanalyseerd en gearchiveerd: symptomen, gedrag, onregelmatigheden. De vaktechnische oeuvres waartoe deze notities leiden zijn doorgaans alleen voor de ogen van collega’s en onderzoekers bestemd. Wanneer we als buitenstaander inzage krijgen in zo’n dossier – omdat wijzelf de patiënt zijn waar het dossier om gaat, bijvoorbeeld – valt op dat de taal van de anamnese (‘patiënt presenteert met aanhoudende buikpijn’) wezenlijk verschilt van de taal van de geleefde ervaring. Toch baseren artsen hun medische schrijven op de chaotische, verontrustende gebeurtenissen die het leven van de patiënt maken wat het is: een leven met ziekte. De notities van de arts, met andere woorden, zijn een poging om narratieve structuur te geven aan de belevingen van de patiënt. Wat kunnen deze teksten ons leren over de existentiële uitwisseling tussen artsen (zij die behandelen) en patiënten (zij die ondergaan)? In dit nummer van nY verkennen we de verschillende machtsverhoudingen die een rol spelen bij medische narratieven. Dat doen we niet aan de hand van werkelijke dossiers – want het beroepsgeheim is een groot goed –, maar op basis van teksten van auteurs die de rol van ofwel de patiënt, ofwel de medisch behandelaar, goed kennen. We onderzoeken hoe fictie en poëzie over ziekte (en de behandeling daarvan) ons begrip van fysieke autonomie kan uitdagen en nuanceren. Tevens bevragen we de rol die literair experiment kan spelen bij het destabiliseren van het diagnosticerende oog, dat beschrijven misschien te vaak gelijkstelt aan weten. Door de lezer als een derde partij toe te voegen aan het medische narratief, willen we een gesprek openen over de subjectiviteit van het diagnoseproces.

In dit nummer: