Daniël Robberechts: Wat zij denken over Walter van den Broeck (1979)

VdB is een schrijver die zijn klasse niet verraadt. Dit lijkt louter negatief maar i.f. betekent het een doelbewuste, systematische onderneming, een zich voortdurend schrap zetten tegen de heersende cultuur, dit apparaat waarmee de heersende klasse haar cultuur oplegt. De manier waarop Groenten uit Balen door onze hoogstaande culturelen is ontvangen, spreekt boekdelen: Claus, Streuvels en Timmermans zijn aanvaardbaar omdat ze de ‘kleine man’ met een folkloristische, paternalistische saus serveren; maar zo maar stakers van nu uit Balen-Neet op de planken zetten, zonder knipoog van burger tot burger, dat kan echt niet door de beugel.

VdB beschikte over alle nodige middelen om een Vlaamse successchrijver te worden. Zijn kieskeurigheid heeft zeker wat te maken met zijn temperament: zo maar boeken bakken als broodjes is een routine die op den duur niet moet onderdoen voor het meest routineuze baantje in het onderwijs. Maar ze vormt evengoed een politieke keuze: het komt er niet alleen op aan ‘goede’ culturele produkten voort te brengen, d.i. produkten die niet onderdoen voor de andere produkten in het cultuurgebied, het komt er ook op aan, lezers of toeschouwers op een andere, scherpzinnige manier tegen de dingen te doen aankijken. Doordat VdB dit nastreeft zonder zich als avant-garde op te stellen (of te laten vastpinnen) is zijn werk van meet af aan toegankelijk voor het volk. VdB is iemand van wie ik voortdurend kan leren. Niet alleen omdat we danig verschillen qua afkomst, achtergrond, opleiding, omgeving e.d.; niet alleen omdat zijn produktie zo ongeveer alles bevat wat mijn produktie mist, maar vooral omdat hij zelf niet ophoudt, dingen bij te leren.